Điện thoại 2G nhập lậu (không có chứng nhận hợp quy) sẽ không thể hòa mạng mới từ ngày 1.3.
Theo Cục Viễn thông (Bộ Thông tin và Truyền thông), đơn vị sẽ phối hợp với các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ viễn thông di động để kiểm soát, ngăn chặn điện thoại 2G (loại 2G only – chỉ hỗ trợ công nghệ mạng này) hòa mạng mới trong thời gian tới. Kể từ ngày 1.3.2024, nhà mạng sẽ không cho phép thuê bao hòa mạng mới sử dụng máy 2G only mà không có trong danh sách được chứng nhận hợp quy do Bộ ban hành (khoảng 4.000 máy).
Thay đổi chỉ đề cập đến thiết bị không hợp quy (nhập lậu). Những máy hợp quy và đang hoạt động vẫn tiếp tục sử dụng đến tháng 9.2024 theo lộ trình tắt sóng 2G đã công bố trước đây. Từ tháng 7.2021, Việt Nam đã cấm nhập khẩu điện thoại 2G only, tuy nhiên những thiết bị này vẫn được tuồn vào thị trường trong nước.
Động thái từ Cục Viễn thông được đánh giá là biện pháp ngăn chặn điện thoại 2G nhập lậu, đồng thời đảm bảo những thiết bị đang hoạt động trên mạng lưới đạt tiêu chuẩn an toàn. Hiện nay, Việt Nam vẫn còn hơn 22 triệu thuê bao 2G (thống kê đến giữa 2023) trên tổng 120 triệu thuê bao di động. Nhưng con số này gồm cả những người sử dụng cùng lúc nhiều hơn 1 điện thoại, trong đó có một smartphone và một thiết bị “cục gạch” để làm máy phụ.
Trên thị trường, các mẫu điện thoại 2G only thường là máy cũ đã ngừng sản xuất từ lâu nhưng vẫn còn hoạt động tốt, được kinh doanh tại các cửa hàng nhỏ lẻ. Những model này giá rẻ, đáp ứng nhu cầu của tập khách hàng thu nhập thấp, không dùng smartphone, người già, trẻ em… chỉ có nhu cầu liên lạc qua hình thức nghe/gọi, nhắn tin.
Nhưng ngoài ra còn xuất hiện cả những dòng máy nhái thương hiệu uy tín (ví dụ Nokia), được can thiệp phần mềm để chỉnh sửa giao diện, hiển thị sóng 4G giả để đánh lừa người tiêu dùng, khiến họ an tâm rằng thiết bị sẽ không bị ngắt sóng trên lộ trình tắt 2G. Các chuyên gia viễn thông khuyến cáo người dùng cần cảnh giác khi mua điện thoại 2G cơ bản tại cửa hàng nhỏ để tránh mua nhầm phải thiết bị nhập lậu, giả mạo khiến “mất tiền mua phiền vào người”.
Hiện nay vẫn còn khá nhiều dòng điện thoại cơ bản có hỗ trợ 3G, 4G đang được bán tại những hệ thống phân phối, cửa hàng uy tín. Mức giá dao động của sản phẩm này khoảng 400.000 đến dưới 1 triệu đồng. Bên cạnh đó, các nhà mạng cũng đang phối hợp với đối tác là hệ thống bán lẻ, nhà sản xuất thiết bị đầu cuối để mang đến những mẫu điện thoại cơ bản nhưng hỗ trợ 4G, có giá rẻ để người dân thay thế model cũ sẽ không còn phù hợp từ tháng 9.2024.
Đại diện cơ quan quản lý cũng xác nhận kế hoạch tài trợ 400.000 máy điện thoại 2G đạt chuẩn để hỗ trợ đối tượng thuộc diện ưu tiên như vùng sâu xa, có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn trong việc chuyển đổi sang công nghệ mới.
Theo lộ trình đề ra đến tháng 9.2024 tại Việt Nam, trên mạng di động sẽ không còn thuê bao ở hình thức 2G only (chỉ hoạt động 2G), tuy nhiên vẫn duy trì công nghệ này đến tháng 9.2026 để phục vụ nhóm người dùng đang sử dụng điện thoại 2G có hỗ trợ kết nối mạng 3G, 4G nhưng chưa tích hợp công nghệ VoLTE.
Người dân khi dừng sử dụng điện thoại 2G only cũng không cần lo lắng về khả năng kết nối trên nền tảng mạng 3G hay 4G. “Công bố quy hoạch hạ tầng thông tin và truyền thông thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050” của Bộ Thông tin và Truyền thông nhận định dù là nước đang phát triển, có thu nhập trung bình thấp nhưng Việt Nam có độ phủ sóng 4G cao hơn các nước phát triển có thu nhập cao. Cụ thể, độ phủ 4G tại Việt Nam là 99,8% trong khi các nước thu nhập cao là 99,4% và có tới hơn 84% người Việt sử dụng điện thoại thông minh.
