Các nhà sản xuất chip, từ Đài Loan cho đến Mỹ, đều đang tăng cường sản xuất nhằm giải quyết tình trạng thiếu bán dẫn. Tình trạng thiếu hụt trầm trọng đó đã ảnh hưởng đến các nhà sản xuất ô tô cũng như nhiều khách hàng khác trong bối cảnh họ đang cố gắng phục hồi sau đại dịch toàn cầu.
Tình trạng gia tăng đầu tư chưa từng có hiện nay đang làm dấy lên lo ngại ngành công nghiệp bán dẫn phát triển quá mức, tăng thêm quá nhiều năng lực trong những năm tới trong khi nhu cầu lại giảm xuống, khiến lợi nhuận sẽ bị ảnh hưởng.
Texas Instruments (TI), một trong những nhà sản xuất chip lớn nhất thế giới, mới đây vừa lên tiếng cảnh báo rằng doanh thu trong quý 3 có thể không đạt được mức ước tính của một số nhà phân tích. Công ty cho biết, doanh thu cả ngành trong quý 3 sẽ nằm trong khoảng 4,4 tỉ USD – 4,76 tỉ USD khi kết thúc tháng 9, so với mức 4,59 tỉ USD từ dự đoán của các nhà phân tích.
Dự báo này khá khó hiểu sau khi Texas Instruments, nhà sản xuất bộ xử lý nhúng và analog lớn nhất thế giới, báo cáo lợi nhuận trong quý 2 tăng 41%. Điều đó dấy lên một số thắc mắc từ các nhà phân tích về việc tại sao công ty Mỹ này không lạc quan hơn và liệu chúng ta có đang nhìn thấy những dấu hiện đầu tiên của sự suy thoái theo chu kỳ trong ngành hay không.
Ban lãnh đạo Texas Instruments cảnh báo rằng công ty không thể đoán trước về việc liệu nhu cầu có đạt đỉnh hay liệu mức tăng tăng trưởng ở hiện tại có bền vững hay không.
“Công việc của chúng tôi không phải là dự đoán tương lai mà là chuẩn bị cho công ty có thể xử lý bất cứ điều gì và chúng tôi đã làm được điều đó”, Giám đốc tài chính Rafael Lizardi tiết lộ trong một cuộc phỏng vấn. “Một số người cho rằng lần này sẽ khác, nhưng đó là một lập luận nguy hiểm.”
Tương tự các nhà sản xuất chip khác, Texas Instruments đã công bố mức phần trăm doanh thu tăng trưởng hai con số, được thúc đẩy bởi nhu cầu mạnh mẽ đối với nhiều loại thiết bị có chứa các linh kiện điện tử nhỏ do công ty sản xuất. Sự gia tăng nhanh chóng đó đã khiến các nhà phân tích cũng như những nhà đầu tư suy đoán rằng một số đơn đặt hàng phản ánh tình trạng hoảng loạn của khách hàng, vốn lo lắng sẽ không có đủ nguồn cung.
“Texas Instruments đã đăng một báo cáo thu nhập khó hiểu khác“, nhà phân tích Chris Caso tại Raymond James cho biết trong một ghi chú sau báo cáo thu nhập.
Caso chỉ ra rằng “ban lãnh đạo có thể đang thiếu tự tin ở mức độ vĩ mô, dù rõ ràng là điều kiện nguồn cung tiếp tục được thắt chặt ở cả TI lẫn ngành bán dẫn nói chung.”
Theo nghiên cứu từ Tập đoàn tài chính Susquehanna, thời gian sản xuất, là khoảng cách giữa thời điểm đặt hàng bán dẫn và giao hàng, đã tăng lên 19,3 tuần trong tháng 6, dài hơn 1,5 tuần so với hồi tháng 5. Khoảng cách đó, vốn đã là thời gian chờ đợi lâu nhất kể từ khi công ty bắt đầu theo dõi dữ liệu trong năm 2017, giờ đã dài hơn 5 tuần so với mức đỉnh trước đó trong năm 2018.
Bản thân Texas Instruments cho biết, thời gian linh kiện tồn kho trong quý đã giảm xuống còn 111 ngày trong quý, rất ngắn so với khoảng 130 – 190 ngày mà công ty muốn. Thời gian sản xuất của công ty đã bị kéo căng ra hơn do số lượng sản phẩm ngày càng tăng.
Toàn bộ ngành chip đang tăng cường đầu tư nhằm đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng cao từ nhiều lĩnh vực khác nhau.
TSMC, nhà sản xuất chip hàng đầu thế giới, đã cam kết đầu tư 100 tỉ USD trong vòng 3 năm, bao gồm cả một nhà máy chế tạo mới ở Mỹ. Trong khi đó, theo kế hoạch quốc gia Hàn Quốc, Samsung Electronics và SK Hynix cũng sẽ đổ hơn 510 nghìn tỉ Won (tương đương 442 tỉ USD) cho việc nghiên cứu cũng như sản xuất bán dẫn đến năm 2030.
Các giám đốc điều hành cấp cao trong ngành, chẳng hạn như CEO Intel, Pat Gelsinger, dự đoán rằng mức tăng trưởng dài hạn cho ngành sẽ cao hơn nhiều so với trước đây. Họ lập luận, các con chip ngày càng xuất hiện trong nhiều thiết bị vốn chẳng bao giờ cần đến chúng. Điều đó sẽ tránh được những sự sụt giảm trong ngành từng diễn ra trong quá khứ, vốn chủ yếu cung cấp cho ngành máy tính và điện thoại di động.
Tuần này, ASML Holding, nhà cung cấp trang thiết bị sản xuất chip hàng đầu, xác nhận rằng số lượng đơn đặt các cỗ máy sản xuất bán dẫn cao cấp đã tăng kỉ lục. Hai khách hàng lớn của họ là Samsung và TSMC hiện vẫn đang xếp hàng để mua những máy móc sản xuất quan trọng. Tuy nhiên, sớm nhất vào năm sau, những thiết bị đó mới được đưa vào sử dụng để sản xuất chip.
CEO ASML, Peter Wennink, tiết lộ, những nỗ lực liên tục từ một số chính phủ trong việc xây dựng năng lực chip tại quốc gia của mình sẽ thúc đẩy các đơn đặt thiết bị sản xuất bán dẫn.
Trước đây, ASML đã đánh giá thấp mức độ phát triển của ngành trong 15 năm qua, và Wennink xác nhận, công ty đang nỗ lực thúc đẩy sản xuất nhằm theo kịp nhu cầu.
Giám đốc điều hành TSMC, C. C. Wei, tiết lộ trong cuộc họp thu nhập diễn ra vào tuần trước rằng ông hi vọng năng lực của công ty sẽ được duy trì trong suốt năm nay và đến năm 2022.
Dẫu thế, có những dấu hiệu cho thấy tình trạng thiếu hụt đang giảm đần.
Năm nay, Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ, Gina Raimondo, đã làm cầu nối cho nhiều cuộc họp giữa các nhà sản xuất bán dẫn, các nhà cung cấp cũng như khách hàng của họ, bao gồm cả những công ty sản xuất ô tô. Bà cho biết, mọi chuyện đã có tiến triển. Các công ty như Ford Motor Co và General Motors Co đang nhận được “nhiều hơn một chút cho những gì họ cần”.
Lê Hữu theo SCMP
